Son zamanlarda birikmiş parasını hisse senedine yatırım yapmak isteyenlerin sayısı her geçen gün artmaya başlamıştır. Ülkemizde artan enflasyon sebebi ile paralarını Banka’da bekletmek yerine yatırım yapmak isteyenler, bunu Borsa’da hisse senedi alarak yapmaktadır. Fakat bunu yapan çoğu kişi hiss senedinin ne olduğunu maalesef bilmemektedir.
Bunun yanı sıra hisse senedi alırken nelere dikkat edilmesi gerektiğini, çeşitlerinin ne olduğunu, hangi şirketlerin halka arz edebildiği ve kağıt alırken şirkette nelere bakmanız gerektiği gibi konuları bilmeden yatırım yapmanızı tavsiye etmiyorum. Çünkü tam olarak işi bilmeden yatırım yapmaya kalktığınız zaman paranızı kaybetme ihtimaliniz normalin çok daha üzerinde olacaktır. Gelin şimdi hisse senedinin ne olduğunu ve aklınıza takılan diğer sorulara sırası ile cevap verelim.
Hisse Senedi Nedir?
Hisse senedinin ne olduğunu genel bir örnek ile anlatalım. 5 bin arabadan oluşan bir otopark düşünün. Bu arabaların hepsinin ayrı tapuları var sayalım. Bu otoparktaki her arabayı Borsa’daki şirketleri, tek bir arabada ise bu şirketlerin kağıtlarını temsil eder. Yani kısaca siz kağıt aldığınız zaman o şirketin ortağı olduğunuzu gösterir. Borsa’da hisse senedine Kağıtta denilmektedir. Bir diğer anlamı ise pay senedidir. Bu yatırımcının aldığı hisse senedinde belirli bir payının olduğunu göstermektedir. Şunu da unutmayın ki, halka arz edilen bütün şirketlerden kağıt alıp satabilirsiniz. Bu sizlerin en doğal hakkıdır. Fakat Borsa’da tecrübeniz yoksa ve ne yapacağınızı bilmiyorsanız gelin sizlere vereceğim önemli noktaları uygulayın.
Hisse Senedi Seçimi Nasıl Yapılır?
Eğer bir şirkete ortak olmak istiyorsanız ilk olarak nasıl bir yer olduğuna bakmalısınız. Bunun yanı sıra çeşitli araştırmalar yaparak şirketi araştırmalı ve yatırımınızı ona göre yapmanız gerekmektedir. Kağıt almak istiyorsanız sormanız gereken bazı sorular başlıca şu şekildedir;
- Şirkete ne kadar kar kaldığı
- rekabet avantajının olup olmadığı
- Sektörde payının ne kadar olduğu
- Şirketin gelirlinin neler olduğu
- Şirket tarafından verilen hizmetin geleceğinin olup olmadığı,
- Düzenli bir şekilde her sene kar oranını artıyor mu
- Son olarak şirketin ne kadar eski olduğuna
Sizlere vermiş olduğum bu 7 soruya mutlaka cevap bulmanızı tavsiye ederim. Bu sayede paranızı kaybedeceğiniz bir şirket yerine, paranızı değerlendirebileceğiniz bir şirkete yatırım yapmak çok daha mantıklıdır.
Hisse Senedi Nasıl Ortaya Çıkar?
Bir şirketin kurulu olması kağıtların ortaya çıkması için yeterlidir. Bunun yanı sıra şirketin hisse senetlerini Borsa’ya sunmak için Halka Arz yapması gerekir. Kısaca halka arzın anlamı, şirketlerin hisse senetlerini halka açmalarına denmektedir. Bu sayede yatırımcıların şirketlerine yatırım yapmalarını sağlayabilirler. Kağıt almadan önce sizlere çok önemli bir tavsiyem var. Gün içerisinde pek çok yerden alışveriş yapmaktayız. Severek alışveriş yaptığını ve geleceği olduğunu gördüğünüz yerlerin kağıtlarını alarak yatırım yapabilirsiniz. Bu bir kahve şirketi, giyim şirketi, makyaj şirketi ve büyük marketler gibi yerler olabilir.
Şirketler Nasıl Halka Arz Edilir?
Borsa’ya girmek isteyen şirketlerin halka arz yapabilmesi için istenen şartlar başlıca şu şekildedir;
- Paylı komandit şirketler
- Anonim şirketler
- Özel kanunlarla kurulmuş şirketler
Bunların yanı sıra gerekli belgeleri ve onayları alması gerekiyor. Şimdi gelin pek çok kişinin merak ettiği hisse senedinin türlerinin neler olduğunu sizlere kısaca bahsedelim.
Hisse Senedi Türleri Nelerdir?
Hisse senetlerinin pek çok türü bulunmaktadır. Bu türler başlıca şu şekildedir:
- Kurucu ve İntifa
- Bedelli ve Bedelsiz
- Forex
- Adi ve İmtiyazlı
- Borsada Hisse Senedi Yatırımı
- Nama ve Hamiline Yazılı
- VİOP
- Primli ve Primsiz
Sizlere vermiş olduğum bu 8 madde hisse senedi türleridir.
Hisse Senedine Yatırım Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler?
Şirketlere ortak olmak için alınan kağıtlara yatırım yapmadan önce uymanız gereken bazı önemli noktalar bulunmaktadır. Bu önemli noktalara sözü uzatıp kafanızı karıştırmadan geçelim. Yatırım yapmak istediğin şirkette başlıca şu özellikleri arayın;
- Şirketleri iyi analiz edin
- Küçük adımlar ile ilerleyin
- Aldığınız kağıtları rahat bir şekilde nakite çevireceğiniz yerlere yatırım yapın
- Piyasada veya aldığınız kağıtta oluşan dalgalanmalara dikkat edin
- Portföyüne bakın
- Bildiğiniz sektörleri tercih edin
- Risk analizi yapın
- Piyasayı detaylı bir şekilde inceleyin
Sizlere vermiş olduğum bu maddeleri uygulamadan kağıtları alımını doğru bulmuyorum. Bu yüzden kağıdı alacağınız şirketin analizlerini ve piyasının durumunu araştırmanız paranızı daha çok güvene alacaktır. Fakat tamamı ile güven de olup olmadığını maalesef kimse bilemez. Bu yüzden sizlere düşen yapabildğiniz kadar güvene almaktır.
