Oruç ibadetinde en çok merak edilen konular arasında burundaki sümüğü yutmanın orucu bozup bozmadığı yer almaktadır. İslam alimleri bu konuda farklı detaylar vermiş olsa da genel kanaat, burnun iç kısmında oluşan sümüğün ağız yoluyla isteyerek yutulmadıkça orucu bozmadığı yönündedir. Bu yazıda “burundaki sümüğü yutmak orucu bozar mı” sorusunun dini kaynaklardaki açıklamalarını ele alıyoruz.
Oruç Hangi Durumlarda Bozulur?
Oruç, mideye veya boğaza bilerek ve isteyerek herhangi bir şeyin ulaşmasıyla bozulur. Yeme, içme veya ilaç alma gibi durumlar orucu geçersiz kılar. Ancak kendi kendine oluşan tükürük, balgam ya da sümük gibi vücut salgıları orucu bozucu kabul edilmez, sadece isteyerek yutulmaları halinde farklı değerlendirilir.
Sümük Yutmanın Oruç Üzerindeki Hükmü
Fıkıh kitaplarında sümük, tükürük gibi doğal salgılar arasında değerlendirilmiştir. Burnun iç kısmında oluşan sümüğün ağız boşluğuna ulaşmadan önce yutulması orucu bozmaz. Ancak ağız boşluğuna geldikten sonra isteyerek yutulması durumunda oruç bozulmuş olur ve kişinin günü kaza etmesi gerekir.
Sümük Ağız Boşluğuna Gelirse Ne Olur?
Eğer sümük burundan ağız boşluğuna kadar gelirse ve kişi onu isteyerek yutarsa oruç bozulur. Çünkü artık bu noktada sümük, tükürükten farklı olarak yutulması harici bir madde kabul edilir.
İstemeden Yutulan Sümük Oruç Bozar mı?
Sümüğün istemeden boğaza kaçması orucu bozmaz. Çünkü burada kişinin iradesi dışında bir durum söz konusudur ve İslam hukukunda zorlama ya da irade dışı fiiller oruca zarar vermez.
Fıkıh Mezheplerinin Görüşleri
Mezheplerin bu konuda benzer görüşleri olmakla birlikte küçük detaylarda farklılıklar bulunmaktadır. Hanefi mezhebine göre sümük ağız boşluğuna inmeden yutulursa orucu bozmaz, ağıza indikten sonra isteyerek yutulursa orucu bozar. Şafii mezhebi de aynı görüştedir. Maliki ve Hanbeli mezheplerinde de genel yaklaşım bu yöndedir.
Hanefi Mezhebine Göre Hüküm
Hanefi alimleri sümüğün ağız boşluğuna inmeden yutulmasını orucu bozucu kabul etmez. Ancak isteyerek yutmak orucun bozulmasına sebep olur.
Şafii Mezhebine Göre Hüküm
Şafii mezhebinde de sümüğün ağıza inmesi ve isteyerek yutulması durumunda orucun bozulduğu belirtilir. Bu durumda oruç kaza edilmelidir.
Oruçluyken Burun Temizliği Yapmak
Oruç tutan kişiler, burnunu temizlerken dikkatli olmalıdır. Çünkü sümük ağıza veya boğaza ulaşırsa ve kişi onu yutarsa oruç zarar görebilir. Bu nedenle oruçlu kişiler, sümüğü dışarı atmaya özen göstermelidir.
Abdest Alırken Burna Su Çekmek
Abdest esnasında buruna fazla su çekmek oruçluyken mekruh kabul edilir. Çünkü suyun boğaza kaçma ihtimali vardır ve bu durum orucu bozar. Bu nedenle oruçluyken burna su çekmek hafif şekilde yapılmalıdır.
Burundaki Sümüğü Yutmak Orucu Bozar mı?
Sonuç olarak burundaki sümük ağız boşluğuna inmeden yutulursa orucu bozmaz. Ancak ağıza indikten sonra isteyerek yutulması orucu bozar ve kaza edilmesi gerekir. İslam alimleri bu konuda ittifak etmişlerdir. Dolayısıyla kişinin dikkatli olması ve sümüğü dışarı atması tavsiye edilmektedir.
Günlük Hayatta Dikkat Edilmesi Gerekenler
Oruçlu kişiler mümkün olduğunca sümüğü yutmaktan kaçınmalı, burnunu düzenli olarak temizlemeli ve ibadetin sıhhatine zarar vermemek için özen göstermelidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda "burundaki sümüğü yutmak orucu bozar mı" ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Burundaki sümüğü yutmak orucu bozar mı?
Sümük ağız boşluğuna ulaşmadan yutulursa orucu bozmaz ancak ağıza indikten sonra isteyerek yutulursa orucu bozar.
İstemeden sümük yutmak orucu bozar mı?
İstem dışı olarak sümüğün boğaza kaçması orucu bozmaz, kişi ibadetine devam edebilir.
Sümük ağızda birikirse ne yapılmalı?
Sümük ağızda biriktiğinde dışarı atılmalı, isteyerek yutulmamalıdır çünkü bu durumda oruç bozulur.
Hangi mezheplere göre sümük orucu bozar?
Hanefi, Şafii, Maliki ve Hanbeli mezheplerinde ağıza indikten sonra isteyerek yutulan sümük orucu bozar.
Abdest alırken sümük boğaza kaçarsa oruç bozulur mu?
Abdest alırken istemeden sümüğün boğaza kaçması orucu bozmaz, çünkü bu irade dışı gerçekleşir.
Burun temizliği oruç tutarken yapılabilir mi?
Oruçluyken burun temizliği yapılabilir ancak sümük boğaza kaçmamalıdır, aksi halde orucun geçerliliği zarar görebilir.
