Kapalı genleşme tankı, ısıtma ve soğutma sistemlerinde sıvıların genleşme ve basınç değişimlerini dengelemek için kullanılan önemli bir bileşendir. Kullanıcılar kapalı genleşme tankı nasıl çalışır sorusunu merak ederek bu sistemin enerji tasarrufuna, güvenliğe ve tesisat ömrüne olan katkılarını öğrenmek istemektedir.
Kapalı Genleşme Tankının Görevi Nedir?
Kapalı genleşme tankı, suyun ısındığında hacimsel olarak genişlemesinden kaynaklanan basınç artışını dengelemek için tasarlanmıştır. Tesisat sistemlerinde basınç kontrolü sağlanmadığında borular ve cihazlar zarar görebilir. Bu nedenle tank içerisindeki membran veya diyafram sayesinde suyun genleşmesi absorbe edilir ve sistem dengede tutulur.
Kapalı Genleşme Tankının Çalışma Prensibi
Kapalı genleşme tankı, iç yapısında bulunan esnek membran sayesinde çalışır. Tankın bir bölümünde hava basıncı, diğer bölümünde ise su bulunur. Suyun genleşmesiyle birlikte membran sıkışır ve basınç artışı hava tarafına aktarılır. Böylece sistemin genel basıncı dengelenir ve cihazlar güvenle çalışmaya devam eder.
Su Genleşmesi Nasıl Dengelenir?
Suyun ısınmasıyla oluşan genleşme membranlı yapıya yönlendirilir ve fazla basınç kontrollü şekilde dengelenir.
Basınç Kontrolü Nasıl Sağlanır?
Tank içindeki hava bölmesi suyun oluşturduğu basınca karşı koyarak tesisattaki dengeyi korur.
Kapalı Genleşme Tankı Çeşitleri
Kapalı genleşme tankları kullanım alanına ve iç yapılarına göre farklı türlerde üretilir. Membranlı tanklar günümüzde en çok tercih edilen modellerdir.
Diyaframlı Tanklar
Diyaframlı tanklarda sabit bir esnek bölme bulunur. Su ve hava kısmı birbirinden ayrılarak basınç kontrolü yapılır.
Diyaframlı Tank Nerelerde Kullanılır?
Bu tanklar özellikle küçük ve orta ölçekli ısıtma sistemlerinde tercih edilmektedir.
Balonlu Tanklar
Balonlu tanklarda esnek balon şeklinde membran vardır. Su balon içerisine dolarken hava kısmı sabit kalır ve basınç dengelenir.
Balonlu Tankın Avantajı Nedir?
Balonlu tanklar uzun ömürlü olup, suyun hava ile temasını önledikleri için korozyon riskini azaltır.
Kapalı Genleşme Tankının Avantajları
Kapalı genleşme tankları sistem güvenliği, enerji verimliliği ve cihaz ömrünü uzatma açısından birçok avantaj sağlar.
Tesisatı Korur mu?
Evet, basınç dalgalanmalarını önleyerek boruların ve cihazların zarar görmesini engeller.
Enerji Tasarrufu Sağlar mı?
Sistemdeki basıncı dengelediği için enerji kayıplarını azaltır ve daha verimli bir çalışma sağlar.
Sessiz Çalışma Sağlar mı?
Ani basınç değişimlerini önlediğinden tesisatın sessiz çalışmasına katkıda bulunur.
Kapalı Genleşme Tankının Dezavantajları
Her ne kadar önemli bir bileşen olsa da kapalı genleşme tanklarının da bazı dezavantajları bulunmaktadır.
Bakım Gerektirir mi?
Evet, periyodik olarak kontrol edilmesi gerekir, aksi halde membran zarar görebilir.
Arıza Riski Var mı?
Membran patlaması veya basınç kaybı durumunda tank işlevini yitirebilir ve sistem zarar görebilir.
Kapalı Genleşme Tankı Seçiminde Dikkat Edilecekler
Kapalı genleşme tankı seçerken kapasite, basınç dayanımı ve kullanım alanı göz önünde bulundurulmalıdır. Yanlış seçilen tank hem güvenliği hem de verimliliği olumsuz etkiler.
Kapasite Hesabı Nasıl Yapılır?
Tankın kapasitesi tesisattaki su hacmi ve sistem basıncına göre hesaplanmalıdır.
Basınca Göre Seçim Yapılır mı?
Evet, tankın dayanabileceği maksimum basınç tesisat basıncına uygun olmalıdır.
Kapalı Genleşme Tankı Kullanım Alanları
Kapalı genleşme tankları yalnızca ısıtma sistemlerinde değil, soğutma ve güneş enerjisi sistemlerinde de kullanılmaktadır.
Isıtma Sistemlerinde Kullanılır mı?
Evet, en yaygın kullanım alanı kalorifer ve kombi sistemleridir.
Soğutma Sistemlerinde Kullanılır mı?
Soğutma tesisatlarında da basınç dengelemesi için tercih edilmektedir.
Güneş Enerjisi Sistemlerinde Kullanılır mı?
Evet, güneş enerjisi tesisatlarında suyun genleşmesini dengelemek için kullanılabilir.
Kapalı Genleşme Tankı Çeşitlerinin Karşılaştırması
Aşağıda farklı kapalı genleşme tankı türlerinin karşılaştırmalı özellikleri yer almaktadır.
| Tank Türü | Yapı Özelliği | Kullanım Alanı | Avantajı | Dezavantajı |
|---|---|---|---|---|
| Diyaframlı | Sabit diyaframlı | Küçük – orta sistemler | Basit ve güvenilir | Diyafram yıpranabilir |
| Balonlu | Esnek balonlu | Büyük sistemler | Uzun ömürlü, korozyon az | Maliyet daha yüksek |
Karşılaştırmadan görüleceği üzere, sistemin büyüklüğüne ve ihtiyaçlarına göre doğru tank seçimi yapılmalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda kapalı genleşme tankı ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Kapalı genleşme tankı neden kullanılır?
Tesisattaki basınç artışlarını dengelemek ve cihazları korumak için kullanılır.
Kapalı genleşme tankı bozulursa ne olur?
Membran patlarsa sistemde basınç kontrolü sağlanamaz ve ciddi arızalar oluşabilir.
Kapalı genleşme tankı kombide nerededir?
Genellikle kombinin içinde yer alır ancak bazı modellerde harici olarak takılabilir.
Kapalı genleşme tankı patlar mı?
Doğru basınçta kullanılmadığında veya membran hasar gördüğünde arıza riski vardır.
Kapalı genleşme tankı nasıl şişirilir?
Tankın hava kısmına basınçlı hava eklenerek şişirilmesi gerekir.
Kapalı genleşme tankı ne kadar ömürlüdür?
Düzenli bakım yapıldığında 5–10 yıl arası sorunsuz çalışabilir.
Kapalı genleşme tankı fiyatları neye göre değişir?
Kapasite, marka ve basınç dayanımına göre fiyatlar farklılık gösterir.
