Kira sözleşmeleri kiracı ve ev sahibi arasındaki hak ve sorumlulukları belirlerken, özellikle masrafların kim tarafından karşılanacağı konusu sıkça karışıklığa yol açmaktadır. Kiracılar çoğu zaman her masrafın kendi yükümlülüğünde olduğunu zannetse de aslında yasa gereği bazı giderlerden sorumlu tutulamazlar. Bu yazımızda “kiracının ödemekle yükümlü olmadığı masraflar nelerdir?” sorusunun yanıtlarını yasal çerçevede ve detaylı bir şekilde ele alacağız.
Kiracının Sorumlu Olmadığı Masraflar Nelerdir?
Kiracı, kiralanan taşınmazda oturduğu süre boyunca yalnızca kullanımına bağlı rutin bakım ve küçük onarımlardan sorumludur. Ancak taşınmazın yapısal sorunları, demirbaş arızaları veya kamu kurumlarınca yapılan zorunlu yenilemeler kiracının yükümlülüğünde değildir. Bu tür harcamalar mülk sahibine ait olup kiracıdan talep edilemez. Bu ayrım Türk Borçlar Kanunu’na dayanmaktadır ve kiracıların yasal haklarını korumayı amaçlar.
Demirbaş Yenilemeleri Kiracının Sorumluluğunda mıdır?
Demirbaşlar, evin temel işlevselliğini sağlayan kalıcı ekipmanlardır ve kiracının kullanımına sunulmuş demirbaşların zamanla yıpranması halinde değişimi ev sahibinin sorumluluğundadır.
Kombi, Klima, Ocak Gibi Cihazlar
Kombi, klima ve ocak gibi cihazların bozulması ya da eskimesi durumunda yenilenmesi veya onarımı ev sahibine aittir.
Su Tesisatı ve Elektrik Arızaları
Su tesisatındaki kaçaklar veya elektrik sistemindeki kronik problemler mülk sahibinin giderlerine dahildir.
Ortak Alan ve Apartman Giderleri Kiracıya Ait midir?
Kiracılar yalnızca kullanıma bağlı olan temizlik, güvenlik, asansör elektrik gibi hizmetleri öderken yapısal tadilatlar veya apartman yatırım masraflarına katılmazlar.
Asansör Yenileme ve Çatı Onarımı
Asansörün komple yenilenmesi veya apartman çatısının onarılması gibi yüksek maliyetli işlemler ev sahipleri tarafından karşılanmalıdır.
Bina Yalıtımı ve Dış Cephe Boyası
Bina yalıtımı ve dış cephe boyası gibi estetik ya da enerji verimliliğine yönelik masraflar kiracıdan istenemez.
Vergi ve Sigorta Gibi Masrafları Kim Öder?
Kiralanan taşınmaza ait emlak vergisi ve DASK (zorunlu deprem sigortası) gibi devlet tarafından zorunlu tutulan masraflar ev sahibine aittir.
Emlak Vergisi Sorumluluğu
Emlak vergisi, taşınmazın sahibi olan kişinin yükümlülüğüdür ve kiracıdan tahsil edilemez.
Zorunlu Deprem Sigortası (DASK)
Zorunlu deprem sigortası poliçesinin yapılması ve ödenmesi yine ev sahibinin sorumluluğundadır.
Yenileme ve Tadilat Masrafları Kiracıya Yüklenebilir mi?
Evin bakımının ötesine geçen büyük çaplı yenileme işlemleri mülk sahibi tarafından üstlenilmelidir; kiracının yazılı onayı ve rızası olmaksızın bu masraflar kiracıya yansıtılamaz.
Mutfak veya Banyo Yenilemesi
Eğer mutfak dolapları ya da banyo tesisatı tümden yenileniyorsa bu yatırım kiracının kullanımından bağımsız olup ev sahibine aittir.
Zemin Döşemesi ve Kapı-Pencere Değişimi
Aşınmış parke, kırık cam ya da arızalı kapıların değişimi gibi masraflar ev sahibinin yatırım kalemidir.
Kullanım Dışı Arızalar İçin Kiracı Sorumlu mudur?
Kiracı yalnızca kendi kullanımından kaynaklanan küçük onarımları yapmakla yükümlüdür. Ancak zamanla oluşan eskime ya da üretim hatasından kaynaklı bozulmalardan sorumlu değildir.
Tesisatın Eski Olması
Tesisatın doğal yıpranması ya da kullanıma kapalı olması gibi durumlarda müdahale sorumluluğu ev sahibindedir.
Rutubet, Nem ve İzolasyon Problemleri
Rutubet ya da nem gibi yapısal kaynaklı sorunlar kiracıya yüklenemez ve mülk sahibince çözüme kavuşturulmalıdır.
Anlaşma ile Masraflar Kiracıya Devredilebilir mi?
Kiracı ile ev sahibi arasında yapılan sözleşmeler bazı giderlerin devrini içerebilir ancak bu devir, hukuken haksız ve fahiş masraflar içeremez; her durumda yasal sınırlar çerçevesinde değerlendirilir.
Yazılı Sözleşme Geçerliliği
Taraflar arasında yapılan yazılı anlaşmalar geçerli olsa da Türk Borçlar Kanunu’na aykırı hükümler yasal olarak geçersizdir.
Hukuka Aykırı Yüklemeler
Ev sahibinin tüm masrafları kiracıya yüklemesi gibi uygulamalar, mahkemeye taşındığında kiracı lehine kararlar çıkmasına yol açabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda "Kiracının Ödemekle Yükümlü Olmadığı Masraflar Nelerdir?" ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Kombi Arızası Kiracıya mı Aittir?
Hayır, kombinin yapısal bir arıza nedeniyle çalışmaması durumunda sorumluluk ev sahibine aittir. Ancak kiracının hatalı kullanımı sonucu oluşan hasarlar farklı değerlendirilir.
Aidatın Hangi Kalemleri Kiracıya Aittir?
Aidat içerisindeki temizlik, güvenlik ve asansör bakımı gibi kullanıma dayalı masraflar kiracıya aittir; yapı güçlendirme ve yenileme gibi giderler ev sahibine aittir.
DASK Sigortasını Kim Yaptırmak Zorundadır?
Zorunlu deprem sigortası olan DASK’ı yaptırmak ev sahibinin yükümlülüğündedir. Kiracının bu konuda yasal sorumluluğu bulunmaz.
Boya Badana Masrafını Kim Karşılar?
Eve ilk taşınırken ya da çıkarken yapılan boya badana işlemleri genel olarak ev sahibi tarafından karşılanmalıdır; ancak sözleşmede aksi belirtilmişse farklı uygulamalar görülebilir.
Pencere Kırılması Durumunda Kim Sorumludur?
Pencerenin kırılması kiracının kusurundan kaynaklanıyorsa kiracı, aksi durumda doğal eskime nedeniyle oluşmuşsa ev sahibi sorumludur.
Banyo Tadilat Masrafı Kiracıya Ait midir?
Hayır, banyonun genel tesisat değişimi, fayans yenilemesi gibi büyük tadilatlar kiracıya yüklenemez; bu tür işlemler mülk sahibinin sorumluluğundadır.
Evin İzolasyon Sorunu Kiracının Görevi midir?
Hayır, ısı ve ses yalıtımı gibi yapısal eksikliklerden kiracı sorumlu değildir. Bu tür eksikliklerin giderilmesi ev sahibine aittir.
